"One day, everything will be free..."
["Bir gün her şey bedava olacak..."]

SALTonline.org, SALT Galata, SALT Beyoğlu

Çevrim içi iletişim ve sosyal ağlar için kullanılan birçok araç, artık çoğunlukla ücretsiz sunuluyor. Bu ve diğer armağan olanaklara bağımlılık arttıkça, dünyadaki büyük ve nüfuzlu şirketlerin pek çoğu, bazı şeyleri satmaktansa bedavaya vererek daha çok kâr yapmaya başlıyor. Gitgide artan bu armağan hizmetlerin bir sonucu olarak, belki bir gün her şey bedava olacak. Ancak, bu hizmetlerin alıcılarının müşteri değil, satılan ürün oldukları için herhangi bir ödeme yapmadıkları gerçeği de daha belirgin hale geliyor.

Armağan ekonomileri, açık kültür, fikri mülkiyet ve gayrimaddi sömürüye ilişkin eleştirel yaklaşımlar ne yeni ne de alışılmadık. Fakat bu kavramların reel etkileri, kültürel pratiklerin yapılanışını ve bir zamanlar para veren izleyicinin ilgisinin kesilmemesi ya da başka yollarla karşılığını ödemesi için ikna edilme şekillerini değiştiriyor.

Peki, bu yeni ekonomik yapılar ve temellerinde yatan çelişkiler, kültür üreticileri ve sosyal aktivistler tarafından nasıl algılanıyor? Bilgi ve fikirlerin serbest dolaşımını kolaylaştıran, ama aynı zamanda kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin özneleştirme yapıları ya da mekanizmaları işlevini gören sistemler ile nasıl bir ilişki kurulmalı; bu sistemler karşısında kişi kendini nasıl konumlandırmalı? Belki de ilk olarak şu soruyu sormak gerekiyor: SALT’a giriş ücretsiz; ama kim ve ne pahasına?

“One day, everything will be free…” [“Bir gün her şey bedava olacak…”], faaliyetlerinin bir kısmını eski Osmanlı Bankası binasında sürdüren SALT’ın özel sektör destekli bir girişim olmasından hareketle, kültür kurumlarının pratiklerinin ekonomileri üzerine sorular sormayı hedefleyen uzun vadeli bir araştırma projesi. Türkiye’deki güncel kültür üretiminin destek yapıları hakkında bir tartışma ortamı yaratmayı ve kültür üreticileri ile izleyicilerin, bu yapıları nasıl algılayıp yorumladıklarını değerlendirmeyi amaçlayan projenin, 2012 yılı boyunca çeşitli kesimlerden katılımlarla geliştirilmesi planlanıyor.

Böylesi bir sorgulamayı harekete geçirmiş bir grup proje ve öneriyi görünür kılmak ve onlardan öğrenmek üzere yürütülen konuşmalarla başlatılan proje, konu üzerinde hâlihazırda çalışmakta olan kişilerin iş birliğinde gerçekleştirilecek bir konuşma serisi üzerinden sürdürülecek. Regine Basha, Celine Condorelli, Burak Delier, Elmas Deniz, Annika Eriksson, İsmail Ertürk, Goldin+Senneby, Katya Sander ve Carey Young ile yapılan ön konuşmalar, araştırma projesinin yapısını şekillendirdi. Bu konuşmaların bir kısmı, SALTonline.org üzerinden paylaşıma sunulacak şekilde kaydedildi. Yıl içerisinde bu ve diğer muhataplar, proje çerçevesinde konuşma yapmak, araştırmalarını sunmak ve yeni işler üretmek üzere davet edilecekler.

15-16 Mart tarihlerinde SALT Beyoğlu’nda düzenlenecek FUTURES AND OPTIONS [VADELİ İŞLEMLER VE OPSİYONLAR] adlı programda Matteo Pasquinelli, Laurel Ptak, Özgür Uçkan, Caleb Waldorf ve Eva Weinmayr konuşma ve sunumlarıyla yer alacak. Proje kapsamında üzerine düşünülen konularla çeşitli şekillerde ilgilenen farklı aktörlerin değerlendirmelerini bir araya getirecek olan bu program, aynı zamanda projeyi ileriye taşıyacak etkileşimler için ortak bir zemin yaratacak.

20-25 Mart tarihlerinde ise, SALT Beyoğlu’ndaki Açık Sinema’da, kaçış, uzaklaşma, stratejik ayrılıkçılık ve eylemsizlik gibi konularda tarihsel, kültürel ve kişisel anlatılardan oluşan sunumların eşlik edeceği HERE AND ELSEWHERE [BURADA VE ÖTEDE] adlı video programının gösterimi yapılacak. Bu program ile her şeyin fiyatının sıfıra indiği, kitle kaynak kullanımının yeni bir tür dış kaynak kullanımına ve her yerin başka bir yere dönüştüğü senaryoların çıkarımlarıyla ilişkili olarak, toplumdan uzakta var oluş ihtimaline dair kültürel saplantıların ele alındığı bir platform oluşturulacak.

“Bir gün her şey bedava olacak…”, bedava ekonomilerin çeşitli ve birbiriyle çelişen miras ve önerilerine; yakın zamanda kültür üretimi alanında bazı ekonomik tahayyüllere yönelik ilginin yeniden canlanmasına ve toplumda, özel sermayenin sahip olduklarıyla kamusal olarak paylaşılanlar arasındaki değişen ilişkiyi irdelemeyi amaçlıyor. 2012 boyunca SALTonline.org, SALT Galata ve SALT Beyoğlu’na yayılacak olan proje, SALT Araştırma ve Programlar ekibi ile konuk araştırmacı Joseph Redwood-Martinez tarafından yürütülüyor.